Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που είχε χρέος. Όλες – σχεδόν – οι χώρες έχουν χρέους και, σε απόλυτους αριθμούς, πολλές χώρες έχουν μεγαλύτερο από αυτό της χώρας μας.
Ο λόγος που αποτέλεσε πρόβλημα για την Ελλάδα και όχι για τις άλλες χώρες αυτό έχει σχέση με το ΑΕΠ (ακαθάριστο εθνικό προϊόν).
Γιατί είναι διαφορετικό να αποπληρώσει ένα χρέος 1.000 € κάποιος με έσοδα 10.000 € και άλλο κάποιος με 100.000€ να καλύψει χρέος 10.000 €, για παράδειγμα σε απλά καθημερινά μέτρα.
Επίσης, να σημειώσουμε ότι ένα κράτος έχει κυρίως δυο ειδών χρηματοδοτικές ανάγκες: Η μια είναι για την αποπληρωμή παλαιότερου χρέους και η άλλη η χρηματοδότηση του ελλείμματος. Η διαφορά μεταξύ ελλείμματος και δημόσιου χρέους είναι ότι το έλλειμμα αναφέρεται στη διαφορά εντός του οικονομικού έτους των εξόδων και των εσόδων.
Το έλλειμμα προκύπτει μετα από την αφαίρεση των εξόδων από τα έσοδα: Αν είναι περισσότερα τα έσοδα, τότε θεωρείται «πρωτογενές πλεόνασμα», αν είναι περισσότερα τα έξοδα «πρωτογενές έλλειμμα».
Στο πρωτογενές έλλειμμα ή πλεόνασμα δεν υπολογίζονται τα χρέη. Σπάνια όμως όπως προκύπτει από όλες τις στατιστικές μια χώρα να καλύπτει το συνολικό έλλειμμά της.
Ποιά είναι όμως τα δεδομένα σε σχέση με το έλλειμμα;
Το έλλειμμα παρουσιάζει σταθερή άνοδο από το 7,6% το 2004 που αναλαμβάνει για πρώτη φορά ο Καραμανλής και συνεχίζει σε 5,5%, 5,7%, 6,5%, 9,8% τα επόμενα έτη για να κλείσει το 2009 με 15,6%.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με την «επανίδρυση του κράτους» είχε την πολιτική να μειώσει το έλλειμμα αντί να το αυξήσει δεν θα έμπαινε θέμα αποπληρωμής του χρέους. Ακόμη, δηλαδή και να δεχθεί κανείς ότι δεν δημιούργησε η Νέα Δημοκρατία της 5ετίας το χρέος και ότι υπήρχε από προηγούμενα έτη (κάτι που πάντως δεν επιβεβαιώνεται από τις στατιστικές), το πρόβλημα της αξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας που ανέβασε τα Spred δεν ήταν το μεγάλο χρέος, αλλά οι οικονομικοί δείκτες που έδειχναν ότι κάθε χρόνο αυξανόταν το ετήσιο έλλειμμα στα ταμεία, αυξανόταν το χρέος και ότι αυτό δεν οδηγούσε πουθενά.
Τα spread
Επειδή η Γερμανία θεωρείται μια ισχυρή και σταθερή οικονομία τα spread προσδιορίζονται με βάση το επιτόκιο δανεισμού της Γερμανίας.
Έτσι, αν η Γερμανία δανείζεται με 1% και η Ελλάδα με 4% τότε οι μανάδες βάσης του Spread είναι 300. Συγκεκριμένα 4-1= 3, 3 Χ 100 = 300.
Όταν εκτοξεύθηκαν τα spread το 2010, η Ελλάδα είτε θα κήρυττε χρεοκοπία ή θα αναζητούσε άλλη πηγή δανεισμού.
Τα χρήματα που δόθηκαν στην Ελλάδα, δόθηκαν με τη μορφή δανείων για την αποπληρωμή παλιών υποχρεώσεων της χώρας μας. Γι αυτό, το επιχείρημα ότι η συντριπτική πλειοψηφία του δανείου πήγε σε τράπεζες είναι μεν αληθές, όμως δεν ήταν ο λόγος χρηματοδότησης , αλλά να μην οδηγηθεί η χώρα σε άτακτη χρεοκοπία. Αυτό που επίσης, οφείλουμε να γνωρίζουμε είναι ότι το δάνειο από τους εταίρους δεν δόθηκε για περαιτέρω δανειακές ανάγκες που θα προέκυπταν από τυχόν πρωτογενή ελλείμματα.
Τα spread κινούνται ανάλογα με τη ζήτηση που έχουν τα ομόλογα μιας χώρας. Η χώρα που παρατηρεί ότι δεν πουλιούνται τα ομόλογά της για να τα δώσει στις αγορές αυξάνει το επιτόκιο προς τους αγοραστές. Όσο πιο πολύ όμως αυξάνεται το ποσοστό του επιτοκίου, τόσο αυξάνεται και ο δανεισμός. Στις αρχές του 2010 τα spread είχαν ξεπεράσει το 10%.
Ο στόχος:
Η Ελλάδα θα έπαιρνε την οικονομική βοήθεια για 2-3 έτη, έτσι ώστε να ανταποκριθεί σε παλιότερες υποχρεώσεις της. Σ αυτό το διάστημα η οικονομία της θα της επέτρεπε να ξαναβγεί στις αγορές και να συνεχίζει να δανείζεται με τον παλιό «παραδοσιακό τρόπο»
Πως φθάσαμε όμως μέχρι το σημείο «0»
Η άποψη της πλειοψηφίας της κοινωνίας είναι ότι οι μίζες του Τσοχατζόπουλου στα εξοπλιστικά και του Δημάρχου Θεσσαλονίκης οδήγησαν τη χώρα στο χείλος του γκρεμού. Άλλοι αναφέρουν την περίοδο του Ανδρέα Παπανδρέου ως το ξεκίνημα του κακού. Αυτά είναι όμως, σε επίπεδο οικονομίας , αστεία επιχειρηματολογία.
Μα κέρδισαν οι δανειστές, απαντούν οι «αντιμνημονιακοί» και περίπου το 90% των δανείων πήγαν σε γερμανικές και γαλλικές τράπεζες. Η επιχειρηματολογία τους, ακούγεται σοκαριστική, αλλά δεν είναι καθώς αυτό το ποσό δεν πήγε ως δώρο στις τράπεζες, παρά ως αποπληρωμή χρεών της χώρας. Αφού τα χρέη τα είχαμε σε τράπεζες. Κερδίσαμε, όμως, ως χώρα και εμείς γιατί μπορέσαμε και πληρώσαμε τα χρέη μας, δεν δημιουργήθηκε πιστωτικό γεγονός και δεν οδηγηθήκαμε σε άτακτη χρεωκοπία.
Αυτό βέβαια δεν αποτελεί κείμενο της έκθεσης της Βουλής ή κάποιου δημόσιου φορέα, αλλά στηρίζεται σε μελέτες και εκθέσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητα και τελικά, αναδεικνύει το πολιτικό αλισβερίσι ΣΥΡΙΖΑ με Καραμανλή.
Σημείωση: Στην αναζήτηση στοιχείων δύσκολα θα βρεθούν ταυτόσημοι αριθμοί , κυρίως, όσον αφορά το δημόσιο χρέος, για όλες τις περιόδους. Αυτό οφείλεται στις αναθεωρήσεις στοιχείων και τις αναθεωρήσεις των τρόπων υπολογισμού στο οποίο καταφεύγει η Ε.Ε. Γεγονός όμως είναι ότι οι τάσεις είναι δεδομένες και δεν αμφισβητούνται.
Πολλοί σχολίασαν ποικιλοτρόπως την συνάντηση του Προέδρου μας με τον Πρωθυπουργό.
Έπρεπε να συναντηθεί ο Γιώργος Παπανδρέου με τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ; Έπρεπε να συναντηθεί με τον Τσίπρα, που επί 5 χρόνια το κόμμα του είχε ηγηθεί της εκστρατείας κατασυκοφάντησης του ιδίου και της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, που πότισε, σε μια πολύ δύσκολη εποχή για τη χώρα, την ελληνική κοινωνία με λαϊκισμό και ανεχόταν, αν δεν ενίσχυε, τη βία και το διχασμό;
Και ιδιαίτερα τώρα, που μέρα με τη μέρα, καταρρέει η επιχειρηματολογία του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ και ενισχύονται μια μετά την άλλη οι ενέργειες του Παπανδρέου και της τότε κυβέρνησης του;
Οφείλουμε κρατηθούμε ψύχραιμοι, μακριά από θυμούς, πάθος και εντάσεις.
Είμαστε υποχρεωμένοι να σταθούμε με συνέπεια στη γραμμή που ξεκινήσαμε το 2004 και κορυφώθηκε τη διετία 2009-2011.
Το 2009 ο Παπανδρέου μπορούσε να συστήσει εξεταστική επιτροπή για την κυβέρνηση Καραμανλή και να πάει τη χώρα σε εκλογές, αφού τα στοιχεία του ελλείμματος ήταν -αποδεδειγμένα πλέον- πλαστά (σημειώνουμε ότι ακόμη και εκείνοι οι λίγοι που επιμένουν ότι φουσκώθηκαν τα στοιχεία, δεν αμφισβητούν ότι το έλλειμμα ήταν διψήφιο, ενώ η Κυβέρνηση Καραμανλή μιλούσε μόλις για 6%).
Θα είχε τότε, ίσως, "γλιτώσει το ΠΑΣΟΚ" και προπάντων ο ίδιος. Θα είχε όμως, καταλήξει η χώρα σε άτακτη χρεωκοπία, δεδομένου ότι τότε δεν αναζητούσαμε 1 ή 2 δισ όπως ζητάμε σήμερα.
Ο Παπανδρέου και η κυβέρνηση του αποφάσισε να μην ρισκάρει. Αυτό είχε με ως αποτέλεσμα να χάσουμε έδαφος ως πολιτικός χώρος, αλλά σήμερα η χώρα συνεχίζει τη ,,διαπραγμάτευση,, επειδή ακριβώς υπήρξε η πρώτη συμφωνία.
Ο Παπανδρέου και η κυβέρνησή του μιλούσε για εθνική ενότητα απέναντι στην κρίση.
Αυτός ήταν ο λόγος που ο Παπανδρέου κάλεσε αυτούς που τον εξύβριζαν να σχηματίσουν κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
Και όταν είπε το 2011 ότι δεν θα σταθεί ,εμπόδιο σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας,, απλά αποδείκνυε ότι δεν τον ένοιαζε το προσωπικό του συμφέρον μπροστά στην ανάγκη της εθνικής συστράτευσης. Και ας λειτούργησαν οπουρτουνιστικά οι υπόλοιποι. Τον Σαμαρά τον ενδιέφερε πότε θα πέσει η κυβέρνηση για να γίνει Πρωθυπουργός. Και ο Τσίπρας απλά περίμενε με την σειρά του την φθορά του Σαμαρά για να γίνει στη συνέχεια, ο ίδιος Πρωθυπουργός.
Και πάλι, ο Παπανδρέου μπορούσε να προχωρήσει με το δημοψήφισμα, να τον ρίξει η Κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ - όπως τον απειλούσε - και να πάει σε εκλογές ως Πρωθυπουργός που έχασε τη πλειοψηφία από αποστάτες. Πάλι όμως, επέλεξε το συμφέρον της χώρας.
Σήμερα θέλουμε για το καλό της πατρίδας, η Κυβέρνηση να πετύχει στη διαπραγμάτευση. Όχι βέβαια, γιατί στηρίζουμε το ΣΥΡΙΖΑ και τον συνέταιρό του, τον Καμμένο, ούτε επειδή ξεχάσαμε την 5ετία που πέρασε, ούτε για το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε ψηφίσει ούτε μια μεταρρύθμιση , ούτε επειδή σήμερα καταρρέουν ένα μετά το άλλο τα λαϊκίστικα επιχειρήματα (από τα χρήματα που θα εισρεύσουν από Ρωσία μέχρι την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ κλπ).
Θέλουμε να πετύχει για το καλό της χώρας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και ιδιαίτερα ο Τσίπρας δεν υποστηρίζει σήμερα πολύ διαφορετικά πράγματα από όσα έλεγε ο Παπανδρέου το 2009. Ότι αυτή δεν είναι η Ευρώπη που θέλουμε, ότι οι συντηρητικές δυνάμεις ελέγχουν την ΕΕ, ότι οι αγορές παίζουν παιχνίδια. Βέβαια, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ παίζει επικοινωνιακά παιχνίδια και κινδυνεύει να χάσει τα πάντα. Αλλά πολιτικά ο στόχος για έναν δρόμο που θα απαλλάξει τους χαμηλοσυνταξιούχους, ανέργους από επιπρόσθετα μέτρα εκφράζει την ελληνική κοινωνία.
Ο Παπανδρέου και όσοι στηρίξαμε την προσπάθειά του ποτέ δεν χαρήκαμε με τα δημοσιονομικά μέτρα του μνημονίου. Ποτέ δεν πανηγυρίζαμε για τις οριζόντιες περικοπές. Απλά, είχαμε συνειδητοποιήσει ότι το 2010, δεν είχαμε άλλη επιλογή, δεν είχαμε χρόνο (αυτό που μετά 5 χρόνια λέει σήμερα και ο ΣΥΡΙΖΑ).
Άρα, η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ καλό είναι να πετύχει τους στόχους και ας έχει συνασπιστεί με μια καλυπτόμενη ακροδεξιά και ας συνεργάζεται στην ουσία με την καραμανλική ΝΔ.
Αυτά είναι πολιτικά παιχνίδια και τακτικισμοί. Η ουσία που ενδιαφέρει τον Παπανδρέου και όλους εμάς είναι πάνω από όλα η χώρα .
Η πρωτοβουλία του Παπανδρέου να συναντηθεί με τον Πρωθυπουργό δείχνει τη συνεπή στάση του Γιώργου Παπανδρέου και είναι μια εθνική και πατριωτική στάση.
Ο Παπανδρέου ενημέρωσε, κατάθεσε απόψεις, παρουσίασε την εμπειρία του προς τον Πρωθυπουργό. Δεν έμεινε,όπως οι άλλοι αρχηγοί, απλά σε κριτική ή καταγγελία των ενεργειών της κυβέρνησης.
Τώρα, αν η κυβέρνηση εστερνιστεί τις απόψεις του Παπανδρέου είναι άλλο θέμα. Όμως,ο Γιώργος Παπανδρέου έχει πράξει το καθήκον του.
Από εδώ και πέρα, η ευθύνη ανήκει στο ΣΥΡΙΖΑ και στον Τσίπρα.
